Tradycję tworzy się latami. Spółdzielnia Mieszkaniowa „Pojezierze” w Olsztynie, jedna z pierwszych i największych w województwie, zawiązała się 23 września 1957 roku. Nie trudno wyliczyć, że minęło już pięćdziesiąt lat od tego momentu, kiedy z inicjatywy dwudziestoosobowej grupy młodych robotników, inżynierów, lekarzy i nauczycieli założono Młodzieżową Spółdzielnię Mieszkaniową „Pojezierze”. 14 grudnia 1957 roku w olsztyńskim Sądzie Rejestrowym zarejestrowany został Statut Spółdzielni. Do pierwszego zarządu weszli: Mieczysław Mroczkowski – prezes oraz Czesław Rosiński i Eugeniusz Dziadak.
W dalszych latach funkcję prezesa pełnili: Kazimiera Wentland, Adam Czachowski, Otto Korsak, Janina Kaznowska, Bolesław Pabiś, Andrzej Starkiewicz, Zbigniew Taras, Henryk Ludwig, Andrzej Nowak, Franciszek Domski, Leopold Ażgin, Edward Dembowski, Józef Cybruch, Zenon Procyk. Obecnie prezesem spółdzielni jest Wiesław Barański.
Członkowie założyciele „Pojezierza” nie mieli początkowo nic poza entuzjazmem i niezłomną wolą umożliwienia olsztyniakom zdobycia własnego dachu nad głową. Pierwszy budynek, z 40 mieszkaniami, spółdzielnia kupiła od Prezydium MRN. Władze miasta przekazały też plac przy ul. Kołobrzeskiej pod zabudowę i tam, w 1958 roku, rozpoczęto budowę pierwszego domu. W styczniu 1960 roku wprowadziło się do niego 27 rodzin. Wznoszono kolejne budynki. Pod koniec 1965 roku oddano do użytku pierwszy 11-kondygnacyjny wieżowiec. Do końca roku 1966 Spółdzielnia posiadała już 1.200 mieszkań.
Z każdym rokiem przybywało domów i mieszkańców; niestety nie nadążała za tym infrastruktura. Przede wszystkim brakowało sklepów, ale i ten problem stopniowo był rozwiązywany. W tym czasie głównym wykonawcą obiektów spółdzielczych było Olsztyńskie Przedsiębiorstwo Budownictwa Miejskiego. Od początku istnienia Spółdzielnia dbała o odpowiednie zagospodarowanie terenu i o place zabaw. Sadzono krzewy ozdobne, drzewa, kwiaty. Spółdzielnia systematycznie wyróżniana była w konkursie „Olsztyn miastem kwiatów i zieleni”.
W 1968 roku rozpoczęto budowę „Pojezierza II”, po prawej stronie ul. Kołobrzeskiej, gdzie wkrótce zamieszkało ok. 3.000 mieszkańców. W tym czasie lawinowo przybywa członków. Czas oczekiwania na mieszkanie wydłużył się do 6-7 lat. W 1970 roku rozpoczęto, z pewnymi trudnościami, budowę trzeciego osiedla „Nad Jarem”, na około 5.000 mieszkańców. Zastosowano już nową technologię – wielką płytę OW-T.
W grudniu 1972 roku Spółdzielnia obchodziła swoje 15-lecie. W ciągu tych lat wybudowała 59 budynków z 4.000 mieszkaniami dla 14.000 mieszkańców. Równolegle prowadzono szeroką działalność sportowo-rekreacyjną i kulturalną. W styczniu 1974 roku, oddano do użytku Klub „Akces”, gdzie odbywało się wiele imprez o zasięgu wojewódzkim, a nawet krajowym. W następnych latach powstały kolejne inwestycje. We wrześniu 1978 roku na osiedlu Kormoran oddano do użytku popularny Klub Międzynarodowej Prasy i Książki oraz pawilon handlowo-usługowy przy ul. Żołnierskiej, w którym zlokalizowano drugi spółdzielczy klub kultury „Agora”.
W połowie marca 1974 roku klucze do nowych 175 mieszkań otrzymali lokatorzy pierwszego budynku wybudowanego na osiedlu XX-lecia, w nowej wielkiej dzielnicy Wschód – znanej obecnie jako osiedle „Kormoran”. W tym samym roku, wiosną, rozpoczęto prace, które kontynuowano w następnych latach, związane z organizacją terenów zielonych. W ramach czynów społecznych, zagospodarowywano obszar pod przyszły park, który początkowo nosił nazwę „Nad Jarem”, później „Parku Czynu Partyjnego”, a w końcu został przemianowany na „Park im. Janusza Kusocińskiego”. Obecnie jest to teren gminy Olsztyn, ale służy mieszkańcom osiedla „Pojezierze”. Piękny, zielony przez większą część roku teren wymaga jednak środków na konserwację swych zasobów i rozbudowę infrastruktury rekreacyjnej.
W 1978 roku, 10 września, na pośpiesznie zbudowanym stadionie OZOS „Stomil”, niejako w środku osiedli SM „Pojezierze”, odbyły się Dożynki Centralne z udziałem władz państwowych. Olsztyn odwiedził Edward Gierek. Tymczasem na olsztyńskich osiedlach trwał ruch budowlany. Powodem był wielki głód mieszkań, który trudno było zaspokoić. Nadmierny pośpiech nie służył dobrze inwestycjom. Szybko okazało się, że budynki na osiedlu Kormoran mają liczne usterki, które stały się zmorą mieszkańców. Coraz częściej następowały awarie, spowodowane korozją rur, a co za tym idzie - przerwy w dostawach wody, a zimą niedogrzanie mieszkań. Prawdziwa katastrofą stała się zima 1978/1979, która ujawniła wszystkie niedoskonałości systemu. Pogłębiał się kryzys państwa. Powoli kończyła się pewna epoka. Czuło się, że nadciągają zmiany, jakkolwiek nikt nie przewidział skali i zasięgu wielkiego ruchu społecznego jakim była „Solidarność”.
Tymczasem, w grudniu 1982 roku SM „Pojezierze” obchodziła swoje 25-lecie. Liczyła wówczas ponad 10.000 mieszkań, zajmowanych przez 35.000 osób. Od kilku lat nie wznoszono już nowych domów, choć zapotrzebowanie nadal było wielkie. Prowadzono budownictwo w niewielkim wymiarze, jedynie aby poprawić warunki mieszkaniowe niektórych członków. Zajmowano się zagospodarowywaniem terenów zielenią, a było wiele do zrobienia zwłaszcza w otoczeniu wielkopłytowych wieżowców. Uruchamiano także nowe usługi, inwestowano w budynki administracji osiedlowych.
Sygnałem nowych czasów, po przemianach ustrojowych w roku 1989, była historyczna wizyta w Olsztynie Ojca Świętego Jana Pawła II. Msza św. odprawiona pod jego przewodnictwem 6 czerwca 1991 roku, w pobliżu stadionu „Stomilu” była wielkim wydarzeniem dla mieszkańców Olsztyna i regionu. Ten fakt do dziś upamiętnia Krzyż Papieski.
Lata 90-te upłynęły pod znakiem rozwoju infrastruktury osiedlowej. W obu osiedlach pojawiło się wiele nowych sklepów, wprowadzono potrzebne usługi. Nadal ożywioną działalność prowadzą kluby osiedlowe „Akces” i „Agora”. „Agora” od kilkunastu lat jest organizatorem Ogólnopolskiego Turnieju Tańca Sportowego – Grand Prix Polski. W klubie działają znakomite sekcje taneczne, a tancerze zbierają laury w licznych imprezach.
Nowe tysiąclecie zaczęło się mocnym akcentem. W roku 2002 spółdzielcy SM „Pojezierze” zdecydowali się na wielką inwestycję – budowę własnej sieci ciepłowniczej i wodociągowej, co uniezależniło spółdzielnię od MPEC-u. „Wielką rurę” oficjalnie oddano do użytku 1 grudnia tegoż roku. Budząca wiele emocji inwestycja po paru latach zaczęła przynosić spółdzielcom i spółdzielni wymierne korzyści.
Ostatnie lata w pięćdziesięcioletniej historii spółdzielni to szybki proces termomodernizacji budynków. Obecnie wszystkie są już docieplone. To ważne, bo korzyści z tej inwestycji odczuli spółdzielcy – mają cieplejsze mieszkania i płacą mniejsze rachunki. Ocieplone domy otrzymały również nowe, barwne elewacje. Ładne budynki to poprawa wizerunku spółdzielni i całego miasta. Tym, którzy dawno nie zaglądali do Olsztyna trudno będzie poznać dzielnice położone przy Kołobrzeskiej, Dworcowej, Żołnierskiej, Pstrowskiego i Wyszyńskiego. Wielka, szara płyta do niepoznania zmieniła się pod wpływem nowej kolorystyki. Domy Spółdzielni Mieszkaniowej „Pojezierze” na naszych oczach w niezwykły sposób wypiękniały. Warto to zobaczyć. Zapraszamy.
